Kiểm soát tăng huyết áp

Chủ đề Ngày sức khỏe thế giới năm nay là Phòng ngừa tăng huyết áp. Theo thống kê, hiện toàn cầu có khoảng 1/4 người trên 25 tuổi bị nâng cao huyết áp (THA); 3/4 số người chưa biết mình bị THA. Ở Việt Nam, số người THA càng ngày càng tăng. Ước tính tới năm 2025, Việt Nam có 10 triệu người THA. Tai biến do THA là xuất huyết não, suy tim, suy thận... Trong lúc đó, có người bị THA mãi tới lúc diễn ra tai biến xuất huyết não (TBXHN) mới lần trước hết trong đời được đo huyết áp. Do vậy, đối với thầy thuốc, đo huyết áp phải thành một quy tắc, 1 phản xạ mỗi khi khám bệnh, dẫu là khám nội khoa hay ngoại khoa, sản khoa hay chuyên khoa lẻ (tai mũi họng, mắt...), nhất là đối với mọi người lớn. Đã khám bệnh mà không đo huyết áp là một thiếu sót. Với người bệnh nên nhớ: nhức đầu không phải luôn luôn do THA và THA có khi không có nhức đầu nên muốn biết bệnh THA chỉ có đo huyết áp mới biết được. Nhưng đo huyết áp 1 lần thấy con số thông thường thì chưa chắc đã là không có bệnh THA. Nếu bệnh ở giai đoạn đầu thì con số huyết áp chỉ nâng cao từng lúc rồi nói chung có thể trở lại bình thường. Do vậy phải đo huyết áp nhiều lần, ít đặc biệt hai lần cách nhau 1 tuần.

Cần liên tục kiểm tra huyết áp.ảnh: ĐT

Để kiểm soát huyết áp:

Nếu bệnh nhân đã chẩn đoán bị THA thì cần đo huyết áp về những thời điểm sau:

 Vào những lúc nhức đầu, bất cứ do nguyên nhân gì (thời tiết, kém ngủ, cáu gắt).

 Trước và ngay sau một công việc căng thẳng gay go.

 Trước và sau một gắng sức thể lực.

 Đo dày lần hơn; ví dụ đang chọn liều lượng thuốc giảm áp cho thích hợp hoặc huyết áp đang có xu hướng lên dần hoặc dao động to (quá 30mmHg trong ngày) đáng ngại (về mặt dọa xuất huyết não) hơn trường hợp THA nhưng ổn định. Các cơn dao động huyết áp còn đáng ngại hơn ví dụ là huyết áp vọt lên ngay sau lúc vừa mới tụt xuống thấp.

Tuy nhiên, bệnh có thể bộ phận ngừa bằng điều chỉnh ăn uống. Không ăn mặn, không hút thuốc, không ăn nhiều chất béo, chất chứa nhiều cholesterol, hạn chế bia rượu, làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, không để stress... Người bị bệnh tiểu đường, gút cần tuân thủ kiểm soát và điều trị bệnh. THA là bệnh mạn tính, do vậy, cần điều trị lâu dài nếu như chúng ta khống chế được huyết áp dưới mức 140/90mmHg sẽ giảm thiểu được tai biến trên. 

BS. Nguyễn Văn Thịnh